"Газ җиһазларына техник хезмәт күрсәтү» газдан файдаланганда өстәмә кирәксез чыгымнар яки куркынычсызлык нигезе.
Сорауларга Татарстан Республикасы Дәүләт торак инспекциясенең үзәк инспекторлык бүлеге башлыгы Арефьева Елена Николаевна җавап бирә.
Сорау: газ җиһазларына техник хезмәт күрсәтү нигә җитештерергә?
ТР ДТИ гражданнардан йорт эчендәге һәм (яки) фатир эчендәге газ җиһазларына техник хезмәт күрсәтү мәсьәләләре буенча мөрәҗәгатьләр еш килә.
Беренче чиратта шуны билгеләп үтәсем килә: безнең йортларда һәм фатирларда газ җиһазларының торышына турыдан – туры безнең иминлек бәйле. Торак йортларда көнкүреш газын шартлау очраклары еш күренеш. Көнкүреш газы шартлау нәтиҗәләре – ул гомере һәм сәламәтлеге эзләгән. Күп фатирлы йортның бер фатирында шартлау китергән зыян-түбәдән башка калган дистәләгән гаилә. Нәкъ менә газ җиһазларына техник хезмәт күрсәтү профилактика булып тора һәм коммуналь көнкүреш ихтыяҗлары өчен газ кулланганда гражданнарның тормышын һәм сәламәтлеген саклауга юнәлдерелгән.
Россия Федерациясе Хөкүмәте тарафыннан гражданнарның коммуналь-көнкүреш ихтыяҗларын тәэмин итү өчен газ белән тәэмин итү Кагыйдәләре расланды (алга таба Россия Федерациясе Хөкүмәтенең 2008 елның 21 июлендәге 549 номерлы карары) - №549 кагыйдәләр), шулай ук газ белән тәэмин итү буенча коммуналь хезмәт күрсәткәндә йорт эчендәге һәм фатир эчендәге газ җиһазларын кулланганда һәм тотканда куркынычсызлыкны тәэмин итү өлешендә газ белән куллану кагыйдәләре (РФ Хөкүмәтенең «йорт эчендәге һәм фатир эчендәге газ җиһазларын кулланганда һәм карап тотканда куркынычсызлыкны тәэмин итү чаралары турында» 14.05.2013 № 410 карары (алга таба – 410 кагыйдәләр).
Күрсәтелгән Кагыйдәләр нигезендә газ кулланучылар тарафыннан йорт эчендәге һәм (яки) фатир эчендәге газ җиһазларына техник хезмәт күрсәтү турында килешү мәҗбүри рәвештә төзелергә тиеш, шул ук вакытта күпфатирлы йортларда газ белән тәэмин итүнең гомумйорт системасына техник хезмәт күрсәтү турында килешү мәҗбүри тәртиптә төзелергә тиеш.
Әгәр газ кулланучыда техник хезмәт күрсәтү турында килешү булмаса, газ белән тәэмин итүче газ белән тәэмин итү хезмәтен күрсәтмәскә яки газ бирүне туктатырга хокуклы.
Сорау: газ җиһазларына техник хезмәт күрсәтү кем җитештерергә тиеш?
Йорт эчендәге һәм (яки) фатир эчендәге газ җиһазларына техник хезмәт күрсәтү һәм ремонтлау эшләре махсус оешма тарафыннан 410 номерлы Кагыйдәләрдә каралган тәртиптә, заказчы һәм башкаручы арасында төзелгән йорт эчендәге һәм (яки) фатир эчендәге газ җиһазларына техник хезмәт күрсәтү һәм ремонтлау турында шартнамә нигезендә башкарыла.
Күпфатирлы йортның йорт эчендәге газ җиһазларына техник хезмәт күрсәтү турындагы килешү буенча заказчы булып, идарә итү ысулына карап - идарәче оешма, торак милекчеләре ширкәте яки торак-төзелеш кооперативы, ә күпфатирлы йорт белән турыдан - туры идарә иткәндә, күпфатирлы йорттагы биналарның милекчеләре-мондый биналарның милекчеләре тора.
Йорт эчендәге газ җиһазларына карата - йорт эчендәге газ җиһазларына карата, фатир эчендәге газ җиһазларына карата –торак бина милекчесе (кулланучы).
Шул ук вакытта шуны да билгеләп үтәргә кирәк, йорт эчендәге һәм (яки) фатир эчендәге газ җиһазларына техник хезмәт күрсәтү һәм ремонтлау турында килешү мондый эшләрне үткәрүгә рөхсәт бирүче теләсә кайсы махсуслаштырылган оешма белән төзелергә мөмкин, аның шартлары һәм бәясе кулланучы өчен иң кулай булачак.
Сорау: газ җиһазларына техник хезмәт күрсәтү вакытында нинди эшләр башкарылырга тиеш? Вакыт-вакыт белән?
Йорт эчендәге һәм (яки) фатир эчендәге газ җиһазларына техник хезмәт күрсәтү вакытында башкарылучы эшләрнең (күрсәтелә торган хезмәтләрнең) минималь исемлеге Россия Федерациясе Хөкүмәтенең 14.05.2013 ел, № 410 карары белән расланган( алга таба - № 410 кагыйдәләр), эшләр составына торба үткәргечләрнең һәм тоташтыруларның бөтенлеген, газ үткәргечне буяу һәм киптерү эшләренең торышын, эшкә яраклылыгын һәм тоташтыручы Җайланмаларның һәм ягулык майлау материалларының торышын тикшерү керә.
Йорт эчендәге һәм (яки) фатир эчендәге газ җиһазларына техник хезмәт күрсәтү йорт эчендәге һәм (яки) фатир эчендәге газ җиһазларына техник хезмәт күрсәтү һәм ремонтлау турында килешүдә каралган вакыт һәм вакыт белән башкарыла.
Моннан тыш, йорт эчендәге һәм фатир эчендәге газ җиһазларын имин куллану мәҗбүри шарт булып торак биналарның һәм күпфатирлы йортларның төтен һәм вентиляция каналларын тиешле тәртиптә тоту тора.
Сорау: йорт эчендәге һәм (яки) фатир эчендәге газ җиһазларына техник хезмәт күрсәтү хакы нинди күләмдә билгеләнә?
Йорт эчендәге һәм (яки) фатир эчендәге газ җиһазларын ремонтлау буенча эшләрне түләү башкаручы тарафыннан билгеләнгән һәм заказ бирүчедән ремонт үткәрүгә тиешле гариза кергән көнгә гамәлдә булган бәяләр буенча заказчы тарафыннан башкарыла.
Килешү бәясе монополиягә каршы федераль хезмәт раслаган йорт эчендәге һәм фатир эчендәге газ җиһазларын техник хезмәт күрсәтү һәм ремонтлау бәясен исәпләү кагыйдәләре турында методик рекомендацияләр нигезендә исәпләнелә торган эшләр башкаруга тарифлар нигезендә билгеләнә.
Шуның белән бергә закон нигезендә йорт эчендәге һәм (яки) фатир эчендәге газ җиһазларына техник хезмәт күрсәтү һәм ремонтлау эшләрен түләү заказчы тарафыннан, шул исәптән абонент түләве рәвешендә, йорт эчендәге һәм (яки) фатир эчендәге газ җиһазларына техник хезмәт күрсәтү һәм ремонтлау турында килешүдә каралган срокта гамәлгә ашырыла, ә мондый вакыт килешүдә билгеләнмәгән очракта, эшләр башкарылган айдан соң килүче айның 10 числосыннан да соңга калмыйча гамәлгә ашырыла.
Сорау: 549 номерлы кагыйдәләрне һәм 410 номерлы кагыйдәләрне бозган өчен җаваплылык караламы, шул исәптән йорт эчендәге һәм (яки) фатир эчендәге газ җиһазларына техник хезмәт күрсәтүдән баш тарту да күздә тотыламы?
Гражданнар тарафыннан бозылган очракта закон белән - газ кулланучылар тарафыннан 549 номерлы кагыйдәләр һәм 410 номерлы кагыйдәләр таләпләрен, беренчедән, газ бирүне туктату, шул исәптән төтен чыга торган һәм вентиляция каналларында тартылу, газ куллана торган җайланмалар конструкциясендә каралганча тиешле күләмдә һава агымнары, төзек булмау яки эшләмәү, газ куллана торган җиһазлар конструкциясендә каралган эшкә катнашмау яки газ бирүне автомат рәвештә өзеп кую мөмкинлеге бирә торган җайланмалар яисә йорт эчендәге газ җайланмаларыннан файдаланмау, тиешле һәм ремонтланырга тиеш булмаган һәм, йорт эчендәге һәм (яки) фатир эчендәге газ җиһазларын йорт эчендәге һәм (яки) фатир эчендәге газ җиһазларын үз белдеге белән үзгәртеп кору үткәрелгән газ бүлү челтәрләренә рөхсәтсез тоташтыру.
Газ белән тәэмин итүне туктатып торудан тыш, әлеге кагыйдәләрне бозган өчен административ хокук бозулар турында Россия Федерациясе кодексының 9.23 статьясы нигезендә гражданнарга бер меңнән утыз мең сумга кадәр административ штраф рәвешендә административ җаваплылык каралган. Штраф санкцияләре куллану йорт эчендәге һәм (яки) фатир эчендәге газ җиһазларына техник хезмәт күрсәтү һәм ремонтлау турында килешү төзүдән читләшкән очракта, йорт эчендәге һәм (яки) фатир эчендәге газ җиһазларына техник хезмәт күрсәтү һәм ремонтлау эшләрен башкару өчен махсуслаштырылган оешма вәкилен чыгарудан баш тарткан, йорт эчендәге һәм (яки) фатир эчендәге газ җиһазларын алмаштырудан читләшкән очракта билгеләнгән), авария яки кешеләр тормышына яки сәламәтлегенә зыян китерүгә турыдан-туры янаулар барлыкка китерүчеләр һәм тдп.
»Газ җиһазларына техник хезмәт күрсәтү өстәмә кирәк булмаган чыгымнар яки газ белән файдаланганда куркынычсызлык өчен кирәкле шарт булып торамы, дигән сорауга җавап күп кенә гражданнар өчен газ җиһазларына техник хезмәт күрсәтү кагыйдәләрен бозу очраклары еш очрый, шулай ук еш кына әлеге оешма хезмәткәрләренең үз бурычларын үтәүгә формаль мөнәсәбәте бар, әмма минем өчен җавап күренеп тора - бу куркынычсызлык, кеше гомере кыйммәтрәк", - дип уйлыйм.